Tại
Hà Nội, lương trung bình của một người giúp việc khoảng 2,8 triệu đồng/tháng
(năm 2012), trong khi thu nhập bình quân cử nhân đại học mới ra trường là
khoảng 2 triệu đồng/tháng. Thậm chí cả mức lương bèo 2 triệu để có công việc
đúng với chuyên ngành đã học cũng không có, nhiều sinh viên phải bán trà đá,
chạy xe ôm... kiếm sống.
Osin
vẫn “khan hiếm”
Ngày
21/12, tại cuộc hội thảo “Lao động giúp việc gia đình và chính sách pháp luật
liên quan”, do Vụ Báo chí - xuất bản, Ban Tuyên giáo T.Ư tổ chức, các chuyên
gia cho rằng, tại nước ta, thu nhập của người giúp việc gia đình khá ổn định và
không thấp hơn các nghề khác.
Cụ
thể, tại Hà Nội, lương trung bình của một người giúp việc là khoảng 2,8 triệu
đồng/tháng (năm 2012), trong khi thu nhập bình quân của người dân sống tại khu
vực nông thôn ngoại thành là 1,4 triệu đồng/tháng và một cử nhân đại học mới ra
trường là khoảng 2 triệu đồng/tháng.

Đặc
biệt dịp trước và sau Tết, tình trạng “khan hiếm” người giúp việc trở nên bức
xúc và nhiều gia đình phải trả khoảng 4 – 5 triệu đồng/tháng.
Mặc
dù nhu cầu thuê người giúp việc gia đình tăng mạnh trong những năm gần đây,
nhưng công việc này vẫn chưa được coi là một nghề chính thức. Người giúp việc
gia đình làm việc chủ yếu theo kinh nghiệm và phần lớn chưa qua đào tạo nghề
(98,4%). Do đó, bảo vệ quyền của lao động giúp việc và xây dựng chính sách cho
nhóm lao động này là việc rất cần thiết.
Theo
khảo sát của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO), có tới 98,7% số người giúp việc
tại các thành phố lớn là nữ, khoảng 1/3 trong đó này là góa chồng, ly hôn hay
không có chồng con. Cũng theo ILO, dự báo số lượng việc làm trong ngành “hoạt
động làm thuê trong các hộ gia đình” năm 2015 sẽ tăng lên khoảng 63% so với năm
2008.
Cử
nhân bán trà đá, chạy xe ôm, tiếp thị cám cò...
Trong
khi đó, sau khi tốt nghiệp, để bám trụ lại Hà Nội, nhiều sinh viên đành chấp
nhận bán trà đá, chạy xe ôm, làm thuê đủ nghề để mong có cơ hội tìm kiếm được
một công việc phù hợp với chuyên môn đào tạo.
Phạm
Như Thảo quê Thanh Hóa đã ba năm mang hồ sơ đi rải khắp các nơi tuyển dụng về
chuyên ngành kế toán nhưng vẫn chưa tìm được việc.

Hầu
hết lý do mà các cử nhân trên gạt tấm bằng đại học để đi bán trà đá, xe ôm, bán
rau…là bởi sau hàng chục lần nộp đơn xin việc họ đều bị các nhà tuyển dụng từ
chối.
Để
bám trụ lại Hà Nội, Thảo đã chọn công việc làm xe ôm. Thảo cho biết, ngày đông
khách kiếm được khoảng 120 nghìn đồng, còn những ngày bình thường bỏ túi được
60-70 nghìn đồng.
“Số
tiền kiếm được vừa đủ để chi trả cho sinh hoạt hằng ngày. Nhiều khi ốm đau
không đi làm được, không có tiền nên chỉ ăn mì gói. Nhưng lý do mình làm xe ôm
là muốn có cơ hội để tiếp cận với thông tin về tuyển dụng và biết đâu số phận
may mắn sẽ gặp được ai đó giúp tìm việc”, Thảo tâm sự.
Tình
cảnh của anh H (Bắc Giang) còn éo le hơn. Khi chuẩn bị tốt nghiệp Học viện Ngân
hàng, có người hứa sẽ tìm việc giúp với chi phí 100 triệu đồng.
Vì
là chỗ quen biết, nên gia đình anh H đã liều đi vay ngân hàng để lo lót cho anh
vào ngân hàng. Nhưng, ra trường được một tháng, hai tháng rồi một năm, việc làm
chưa thấy đâu, người quen đã biến mất. Sau đó, anh H tự đi nộp hồ sơ ở rất
nhiều nơi nhưng cũng không được nhận.
“Khi
tình hình kinh tế khó khăn, nhiều Ngân hàng buộc phải cắt giảm lương, thậm chí
sa thải nhân viên dưới hình thức tự nguyện xin nghỉ việc thì sinh viên mới ra
trường khó chen chân trong thị trường việc làm ngân hàng là điều dễ hiểu. Giờ
mình đi tiếp thị cám cò để có tiền trang trải cuộc sống”, H tâm sự.
Thậm
chí, có trường hợp, đã du học nước ngoài 5 năm nhưng vẫn phải về quê làm ruộng
như anh Lê Văn Hậu (xã Điện Hồng, huyện Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam ). Năm 2007
Hậu đỗ vào trường ĐH Bách khoa Đà Nẵng, một năm sau, vượt qua hàng chục ứng
viên, Hậu là 1 trong 2 người của trường nhận được học bổng của Bộ GD-ĐT du học
tại Romania chuyên ngành hóa dầu.
Trở
về sau 5 năm du học với tấm bằng xuất sắc nhưng mang đơn đi khắp nơi, anh cũng
nhận được cái lắc đầu.
“Hàng
chục bộ hồ sơ xin việc đã được tôi gửi đi nhưng đều không thấy hồi âm. Quảng Nam “hết cửa”,
nghe tin ở Đà Nẵng có chính sách thu hút nguồn nhân lực cao, tôi liền mang hồ
sơ đến nộp thì được thông báo đã hết hạn tuyển dụng. Không xin được việc làm,
những ngày này, tôi chỉ quanh quẩn ở nhà phụ giúp cha mẹ việc đồng áng”, anh
buồn bã.
Trên
báo Tuổi trẻ, TS Kiều Xuân Hùng, Phó hiệu trưởng Trường ĐH Kỹ thuật công nghệ
TP HCM cho rằng, nguyên nhân lớn nhất là do sinh viên ít cọ xát thực tế. Bên
cạnh đó, những kỹ năng cần thiết trong môi trường làm việc như kỹ năng giao
tiếp, quản lý công việc, thuyết trình, làm việc nhóm... sinh viên phải “tự bơi”
nên nhiều em chưa tự tin. Điều này khiến nhiều sinh viên mới ra trường khó xin
được việc.
Trong
khi đó, xã hội, doanh nghiệp hiện nay đang tiến đến xu thế tuyển người không
dựa vào bằng cấp mà căn cứ vào thực lực của ứng viên.
Theo Đất Việt